Τι προβλέπει ο κώδικας δεοντολογίας της ΤτΕ για τα "κόκκινα" δάνεια

Το Σχέδιο του Κώδικα δεοντολογίας για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων απέστειλε στις τράπεζες η Τράπεζα της Ελλάδος. Η σύνταξη του κώδικα προβλέπεται από το Νόμο 4224/2013 με τον οποίον δημιουργείται μεταξύ άλλων Μόνιμος μηχανισμός επίλυσης του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους. Ο Κώδικας Δεοντολογίας παραπέμπει στις έννοιες του «συνεργάσιμου» δανειολήπτη και των «εύλογων δαπανών διαβίωσης», που ορίζονται με την απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, όπως προβλέπεται από τον πιο πάνω νόμο. Ωστόσο σε εκκρεμότητα παραμένει ακόμη η εξειδίκευση των όρων του "συνεργάσιμου δανειολήπτη" και των "εύλογων δαπανών διαβίωσης", τους οποίους υιοθετεί ο Κώδικας, μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Σύμφωνα με τον Κώδικα κάθε τράπεζα οφείλει καταρχήν να θεσπίσει λεπτομερώς καταγεγραμμένη Διαδικασία Επίλυσης Καθυστερήσεων (με κατηγοριοποίηση δανείων και δανειοληπτών, κατάλληλη για την πιστή τήρηση του παρόντος Κώδικα, στην οποία εντάσσεται απαραιτήτως και λεπτομερώς καταγεγραμμένη Διαδικασία Εξέτασης Ενστάσεων. Κάθε ίδρυμα διαθέτει «Ενημερωτικό Φυλλάδιο προς τους Δανειολήπτες με οικονομικές δυσχέρειες», σε απλή γλώσσα. Το ανωτέρω Ενημερωτικό Φυλλάδιο καθίσταται διαθέσιμο τόσο σε έντυπη μορφή (απαραιτήτως στα καταστήματα του ιδρύματος και μέσω ταχυδρομικής αποστολής, κατ΄ ελάχιστον όπου προβλέπεται ρητά στον Κώδικα αλλά και κατά την κρίση του ιδρύματος ανεξαρτήτως ρητής πρόβλεψης στον Κώδικα) όσο και σε ηλεκτρονική μορφή στο διαδικτυακό τόπο του ιδρύματος. Η Διαδικασία Επίλυσης των Καθυστερήσεων που προβλέπει ο Κώδικας θα γίνεται σε πέντε στάδια Στάδιο 1: Επικοινωνία με τον δανειολήπτη. Στάδιο 2: Συγκέντρωση οικονομικών και άλλων πληροφοριών. Στάδιο 3: Αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων. Στάδιο 4: Πρόταση των κατάλληλων λύσεων στον δανειολήπτη. Στάδιο 5: Διαδικασία εξέτασης ενστάσεων. Κάθε ίδρυμα επιδιώκει την όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη επικοινωνία με τον δανειολήπτη, δηλαδή αμέσως μόλις παρουσιαστούν οι καθυστερήσεις ή παρατηρηθούν οποιεσδήποτε προειδοποιητικές ενδείξεις πιθανής καθυστέρησης. Δανειολήπτης, ο οποίος αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες ή έχει βάσιμες εκτιμήσεις ότι πρόκειται να αντιμετωπίσει οικονομικές δυσκολίες στο μέλλον και ο οποίος, ως αποτέλεσμα των ανωτέρω, εκτιμά ότι πρόκειται να εισέλθει ή είναι πιθανόν να εισέλθει σε κατάσταση καθυστέρησης, δηλώνει εγγράφως στο ίδρυμα ότι επιθυμεί να ενταχθεί στις διατάξεις της διαδικασίας. Ο Κώδικας, περιλαμβάνει κατάλογο «εναλλακτικών λύσεων» που μπορούν να προτείνουν οι τράπεζες στους πελάτες τους. Ο κατάλογος, διακρίνει τις λύσεις σε βραχυπρόθεσμου και μόνιμου χαρακτήρα. Περιλαμβάνει ακόμη και «οικειοθελή εκχώρηση του ακινήτου» από την πλευρά του δανειολήπτη ή υπογραφή συμφωνίας τύπου sale and lease bank. Ο εναλλακτικές λύσεις - Βραχυπρόθεσμες λύσεις ρύθμισης περιλαμβάνουν επιλογές από την καταβολή τόκων μόνο κατά τη διάρκεια βραχυπρόθεσμης περιόδου, την παραχώρηση περιόδου χάριτος αλλά και την δυνατότητα μειωμένων τοκοχρεωλυτικών δόσεων κατά τη διάρκεια βραχυπρόθεσμης περιόδου. - Στο μενού των μακροπρόθεσμων λύσεων περιλαμβάνεται η μόνιμη μείωση του επιτοκίου ή του συμβατικού περιθωρίου, η αλλαγή Τύπου Επιτοκίου (π.χ. από κυμαινόμενο σε σταθερό), η παράταση της διάρκειας. Ως λύση οριστικής διευθέτησης ορίζεται οποιαδήποτε μεταβολή του είδους της συμβατικής σχέσης μεταξύ ιδρύματος και δανειολήπτη ή ο τερματισμός αυτής, αποσκοπώντας στην οριστική τακτοποίηση της απαίτησης του ιδρύματος έναντι του δανειολήπτη. Στις λύσεις οριστικής διευθέτησης συγκαταλέγονται οι εξής: - Εθελοντική παράδοση ενυπόθηκου ακινήτου στο πλαίσιο ευρύτερης ρύθμισης. - Μετατροπή σε χρηματοδοτική μίσθωση, με την οποία ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου στο ίδρυμα και υπογράφει μια σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, για ελάχιστη χρονική διάρκεια (συνήθως πέντε έτη) - Πώληση και ενοικίαση, με την οποία ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου είτε στο ίδρυμα είτε σε τρίτο (άλλο ίδρυμα, άλλο αγοραστή, κρατική εταιρία διαχείρισης ακινήτων κλπ) αποπληρώνοντας μέρος ή το σύνολο του δανείου. Η συμφωνία μπορεί να συνοδεύεται με παραχώρηση του δικαιώματος διαμονής στο ακίνητο για κάποια ελάχιστη χρονική διάρκεια έναντι μισθώματος (συνήθως για μια ελάχιστη περίοδο τριών ετών). - Μεταβίβαση του δανείου σε άλλο ίδρυμα.